De parfumeur Baldini leerde Jean-Baptiste Grenouille in het boek (en de film) ‘Parfum’ over de verschillende elementen van een parfum. Baldini vergeleek de onderdelen van een parfum met muzieknoten die samen een mooi akkoord kunnen vormen. Zo is er de eerste indruk van een geur, de ‘Key-tone’ en de geur in tweede instantie ‘Hart-tone’. Als laatste is er de geur die langer draagt, ‘de Base-tone’.
In alle foto’s die wij op de wereld maken is er maar één zon. Is het niet verwonderlijk dat wij bij portret foto’s van mensen juist de zogenaamde drie-punts verlichting het mooist vinden? Schoonheid toont zich kennelijk pas met drie lichtbronnen. Hoe kan dat?
Bij drie-punts verlichting is er een ‘Key-light’ of hoofdlicht links of rechts ca 45 graden op het onderwerp. Verder een ‘Fill-light’ of vullicht aan de andere kant om de schaduwen in te vullen. En tenslotte een “Backlight’ of reflectie van een muur om de contouren van het model te laten zien en los te maken van de achtergrond.
Als je teruggaat in fotografie en schilderkunst dan is de drie-punts verlichting rond het jaar 1648 ‘uitgevonden’ door de schilder Rembrandt van Rijn. Onze Hollandse meester zet in zijn schilderijen meestal een key-light links en een klein beetje fill-light aan de rechterkant van zijn model. Hierdoor ontstaat aan de donkere kant van het gezicht (onder de ogen) een schaduw in de vorm van een driehoek. De schaduw van de neus!! Dit ziet er volgens veel mensen toen en nu eeh.. nogal voornaam of belangrijk uit.
Schilderijen van Rembrandt (en andere Hollandse meesters) zijn vaak ook spannend door het tegenlicht. Licht van achteren dat de contouren van het model laat zien. De mens van alle kanten verlicht.
Rembrandt of Jan Steen hadden in hun tijd niet de beschikking over drie lampen want die heb je nodig voor wat nu ’Rembrandt verlichting’ heet. Rembrandt was waarschijnlijk geïnspireerd door het licht dat op bepaalde tijden door hoge ramen van een kerk naar binnen valt. Het fill-light en back-light kwamen van reflecties op witte muren of creëerde hij zelf op het doek.
Gelukkig hebben we tegenwoordig flitslampen en kunnen we met een fotocamera elk akkoord spelen als je maar goed kijkt.
Belangrijke mensen kunnen dus nu elk uur van de dag voortreffelijk op de foto worden gezet. Dat is pas verlichting.
Ronald Lubbers
foto door Henk van Doorn genomen tijdens de laatste workshop Digitale Fotografie. Het model is Anna van Doorn